Sık Sorulan Sorular

Bitkileri topraksız bir ortamda, dikey olarak istiflenmiş bir yapı içinde (genellikle bir kule veya boru şeklinde) yetiştirmeye yarayan bir hidroponik sistemdir. Besin açısından zengin su, genellikle yerçekimi veya bir pompa yardımıyla bitki köklerine ulaştırılır.

En yaygın yöntem “Aquaponics”te de sık kullanılan NFT (Besin Filmi Tekniği)’nin dikey uyarlamasıdır. Su, pompayla kulelerin en üstüne çıkarılır ve yerçekimi etkisiyle aşağıya doğru, bitki köklerinin içinden veya üzerinden ince bir film tabakası halinde akar.

Alan Verimliliği: Dikey tasarımı sayesinde çok küçük alanlarda (balkon, teras, iç mekân) çok fazla bitki yetiştirilebilir.

Su Tasarrufu: Geleneksel tarıma kıyasla %90’a varan oranlarda daha az su kullanır.

Erken Hasat ve Yüksek Verim: Bitkiler enerjilerini kökleriyle besin aramak yerine büyümeye harcar.

Yabani Ot ve Toprak Kaynaklı Hastalık Yok: Kontrollü bir ortam sunar.

Estetik Görünüm: Dekoratif olarak ev veya ofis ortamına modern bir hava katar

Marul, roka, ıspanak, pazı, fesleğen, nane, maydanoz, dereotu, çilek, biberiye ve adaçayı gibi yapraklı yeşillikler, otlar ve küçük meyveler için idealdir.

Kök sebzeler (havuç, patates, soğan), ağır meyve veren ve büyük kök yapısına sahip bitkiler (karpuz, kavun gibi) ve mısır gibi uzun boylu tahıllar için uygun değildir.

Kule yapısı (boru), su haznesi, su pompası, zamanlayıcı, besin çözeltisi, pH ve EC ölçer, saksılar (net saksılar) ve yetiştirme ortamı (perlit, kil çakılları, coco peat).

Tek bir kule için 0.5- 1 m² alan yeterlidir. Sisteminizi birden fazla kuleyle genişletebilirsiniz.

Pompa, genellikle 15-30 dakika çalışıp, 15-30 dakika duracak şekilde bir zamanlayıcıya bağlanır. Bu, köklerin hem besin almasını hem de oksijenlenmesini sağlar. Kesintisiz akış kök çürümesine neden olabilir.

Hidroponik için ideal pH aralığı 5.5- 6.5’tir. PH’ı düzenli olarak (haftada 2-3 kez) bir pH metre veya damlalı kit ile ölçmeli ve gerekirse pH düşürücü/yükseltici solüsyonlarla ayarlamalısınız.

EC, suyunuzdaki besin yoğunluğunu ölçer. Çok düşükse bitkiler aç kalır, çok yüksekse besin yakması (nutrient burn) olur ve bitkiler zarar görür. Bitkinin türüne ve büyüme aşamasına göre ideal EC değerleri değişir.

Genel kural, her hasattan sonra tamamen değiştirmektir. Ancak su seviyesi azaldıkça üstten saf su (pH’ı ayarlanmış) ile takviye yapılabilir.

Evet, zamanla aşırı büyüyen kökler suyun akışını engelleyebilir. Düzenli kontrol ve gerekirse kök budaması yapmak gerekebilir.

Besin solüsyonunun sıcaklığı 18-22°C arasında olmalıdır. Çok sıcak su oksijen seviyesini düşürür, kök çürümesine yol açar. Su haznesini güneş ışığından ve aşırı sıcaktan koruyun.

Tohumlar, rockwool veya sünger gibi ortamlarda çimlendirilir. Fideler 2-3 gerçek yaprağa ulaştığında ve kökler görünmeye başladığında, saksılar içinde kuleye aktarılır.

İç mekanlarda veya yetersiz güneş alan balkonlarda, bitkilerin büyüme döngüsüne uygun (mavi ve kırmızı spektrumda) LED yetiştirme ışıkları kullanılması şarttır.

Besin eksikliği (özellikle azot), pH dengesizliği veya yetersiz ışık kaynaklı olabilir.

Bu kök çürüklüğü belirtisidir. Su sıcaklığı çok yüksek veya oksijen yetersiz olabilir. Suyu değiştirin, pompa çalışma döngüsünü gözden geçirin (daha sık duraklama verin) ve kökleri temizleyin. Gerekirse hidrojen peroksit kullanılabilir.

Pompa arızası olabilir, su akışı kesilmiştir. Pompayı ve zamanlayıcıyı kontrol edin.

Sarı yapışkan tuzaklar etkilidir. Yetiştirme ortamının üst yüzeyini ince bir perlit tabakasıyla kapatmak sineklerin yumurta bırakmasını engeller. Nematod veya Bacillus thuringiensis (Bt) içeren organik ilaçlar da kullanılabilir..

Su pompası enerji verimlidir. Aylık elektrik maliyeti fazla olmaz.

İlk yatırım maliyeti çıkarıldıktan sonra, özellikle organik ve taze yeşilliklerin market fiyatları düşünüldüğünde, orta ve uzun vadede ekonomiktir.

Evet, seri halde birçok kule bir araya getirilerek kapalı alan çiftlikleri (indoor farming) kurulabilir ve yüksek verimle ticari üretim yapılabilir.

Doğru besin solüsyonu kullanıldığında, besin değeri toprakta yetişenlerle eşdeğer hatta daha yüksek olabilir. Tat konusu öznel olsa da tazeliği ve lezzeti birçok kişi tarafından toprakta yetişenlerden farksız veya daha iyi olarak değerlendirilir.